"Nie płaci alimentów. I nic nie mogę mu zrobić"
5 maja 2025
(36 opinii)
Alimenty z zagranicy - jak dochodzić swoich praw?
25 kwietnia 2025, godz. 08:05
Najnowszy artykuł na ten temat
"Nie płaci alimentów. I nic nie mogę mu zrobić"
W dobie globalizacji i częstych migracji zarobkowych, coraz więcej rodzin staje przed wyzwaniem egzekwowania alimentów od osób przebywających poza granicami Polski. Choć proces ten może wydawać się skomplikowany, istnieją mechanizmy prawne umożliwiające skuteczne dochodzenie należnych świadczeń alimentacyjnych od dłużników mieszkających za granicą. Jak wywalczyć alimenty z zagranicy?
- 1. Podstawy prawne dochodzenia alimentów z zagranicy
- 2. Procedura dochodzenia alimentów od dłużnika za granicą
- 3. Egzekucja alimentów w Unii Europejskiej
- 4. Egzekucja alimentów poza Unią Europejską
- 5. Koszty postępowania
- 6. Fundusz Alimentacyjny
- 7. Gdzie szukać pomocy? Instytucje wspierające egzekucję alimentów
- 8. Praktyczne wskazówki - jak zwiększyć skuteczność egzekucji alimentów z zagranicy
- Najważniejsze fakty
1. Podstawy prawne dochodzenia alimentów z zagranicy
- Rozporządzenie Rady (WE) nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych.
- Konwencja haska z 23 listopada 2007 r. o międzynarodowym dochodzeniu alimentów na rzecz dzieci i innych członków rodziny.
- Konwencja nowojorska z 20 czerwca 1956 r. o dochodzeniu roszczeń alimentacyjnych za granicą.
W przypadku krajów Unii Europejskiej, rozporządzenie nr 4/2009 umożliwia bezpośrednie uznawanie i wykonywanie orzeczeń alimentacyjnych bez konieczności przeprowadzania dodatkowych procedur.
2. Procedura dochodzenia alimentów od dłużnika za granicą
a) Posiadanie tytułu wykonawczego
Podstawą do wszczęcia egzekucji jest posiadanie prawomocnego orzeczenia sądu (wyroku, postanowienia lub ugody) zasądzającego alimenty. Jeśli takie orzeczenie nie zostało jeszcze wydane, należy złożyć odpowiedni pozew w sądzie.
b) Złożenie wniosku o egzekucję
Wniosek o egzekucję alimentów od dłużnika przebywającego za granicą składa się do sądu okręgowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wierzyciela. Sąd ten pełni rolę organu centralnego i przekazuje wniosek do odpowiedniego organu w państwie, w którym przebywa dłużnik.
c) Wymagane dokumenty
Do wniosku należy dołączyć:
- Odpis prawomocnego orzeczenia zasądzającego alimenty.
- Wyciąg z akt wraz z tłumaczeniem na język państwa, w którym przebywa dłużnik.
- Zestawienie zaległości alimentacyjnych (co najmniej za dwa miesiące).
- Akt urodzenia dziecka w przypadku alimentów na dziecko.
- Zaświadczenie o dochodach.
- Pełnomocnictwo do prowadzenia egzekucji przez zagraniczny organ (jeśli wymagane).
Alimenty na dorosłe dziecko - kiedy obowiązek rodzica się kończy?
3. Egzekucja alimentów w Unii Europejskiej
W przypadku dłużników przebywających w krajach Unii Europejskiej, procedura egzekucji alimentów jest uproszczona dzięki rozporządzeniu nr 4/2009. Orzeczenia wydane w jednym państwie członkowskim są automatycznie uznawane i wykonywane w innych państwach członkowskich bez potrzeby przeprowadzania dodatkowych postępowań.
4. Egzekucja alimentów poza Unią Europejską
W przypadku dłużników przebywających w krajach spoza Unii Europejskiej, procedura egzekucji alimentów zależy od obowiązujących umów międzynarodowych między Polską a danym krajem. Na przykład Polska jest stroną konwencji haskiej z 2007 r., która wspiera międzynarodowe dochodzenie alimentów na rzecz dzieci i innych członków rodziny.
5. Koszty postępowania
Wniosek o wykonanie orzeczenia w sprawie zobowiązań alimentacyjnych nie podlega opłacie. Wierzyciel nie ponosi też kosztów prowadzenia egzekucji za granicą. Jednakże, wierzyciel będzie ponosił koszty wydania odpisów urzędowych i tłumaczenia wymaganych dokumentów. W uzasadnionych przypadkach można ubiegać się o zwolnienie z tych kosztów.
6. Fundusz Alimentacyjny
W przypadku braku możliwości przeprowadzenia egzekucji alimentów od dłużnika przebywającego za granicą, istnieje możliwość skorzystania z Funduszu Alimentacyjnego na podstawie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów z dnia 7 września 2007 r. Za bezskuteczność egzekucji przyjmuje się brak możliwości egzekucji należności za co najmniej dwa ostatnie miesiące lub brak możliwości wszczęcia lub prowadzenia egzekucji za granicą, mimo istnienia prawomocnego orzeczenia. W takiej sytuacji osoba uprawniona może złożyć wniosek o świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego w swoim urzędzie gminy lub miasta. Należy pamiętać, że przyznanie świadczeń z funduszu uzależnione jest od spełnienia kryterium dochodowego - aktualnie jest to 1209 zł miesięcznie na osobę w rodzinie (stan na 2025 rok).
Fundusz alimentacyjny - kto może z niego skorzystać i jak złożyć wniosek?
Świadczenia z funduszu są wypłacane w wysokości zasądzonych alimentów, ale nie więcej niż 500 zł miesięcznie na dziecko. Jeżeli egzekucja z zagranicy stanie się możliwa - na przykład dłużnik podejmie legalną pracę - urząd będzie domagał się zwrotu świadczeń od niego.
7. Gdzie szukać pomocy? Instytucje wspierające egzekucję alimentów
Osoby dochodzące alimentów z zagranicy mogą liczyć na pomoc różnych instytucji:
- Sąd Okręgowy - jako organ centralny przekazujący wniosek do zagranicznego organu egzekucyjnego.
- Ministerstwo Sprawiedliwości - pełni funkcję krajowego punktu kontaktowego w sprawach międzynarodowych.
- Komornik Sądowy - w przypadku dochodzenia roszczeń na terenie Polski, także w sytuacji, gdy dłużnik przebywa czasowo za granicą.
- Zagraniczne organy centralne - ich zadaniem jest poszukiwanie dłużnika i przeprowadzenie egzekucji alimentów na podstawie dokumentów z Polski.
- Ośrodek Pomocy Społecznej/MOPS/GOPS - pomaga w skompletowaniu dokumentów do Funduszu Alimentacyjnego i wspiera formalnie osoby samotnie wychowujące dzieci.
8. Praktyczne wskazówki - jak zwiększyć skuteczność egzekucji alimentów z zagranicy
- Zadbaj o jak najszybsze uzyskanie prawomocnego orzeczenia zasądzającego alimenty.
- Gromadź informacje o miejscu zamieszkania i pracy dłużnika (nawet kraj i region mają znaczenie).
- Sporządź dokumenty w języku kraju, do którego trafi wniosek - najlepiej przez tłumacza przysięgłego.
- Monitoruj działania zagranicznego organu - możesz kontaktować się z nim przez sąd okręgowy lub samodzielnie.
- Korzystaj z pomocy prawnej - wiele kancelarii specjalizuje się w egzekucji alimentów transgranicznych.
Najważniejsze fakty
Egzekwowanie alimentów od osoby mieszkającej poza granicami Polski może wydawać się trudne, ale dzięki współpracy międzynarodowej i unijnym regulacjom jest to w pełni możliwe. Warunkiem skutecznego działania jest jednak posiadanie prawomocnego orzeczenia, staranne przygotowanie wniosku oraz dołączenie wszystkich wymaganych dokumentów w odpowiednim języku.
W przypadkach bezskutecznych egzekucji osobie uprawnionej przysługuje wsparcie z Funduszu Alimentacyjnego, co daje dodatkowe zabezpieczenie interesów dzieci. Dochodzenie alimentów z zagranicy wymaga cierpliwości, ale przy odpowiednim podejściu i znajomości przepisów - daje realne szanse na skuteczne wyegzekwowanie należnych świadczeń.
Najczęściej zadawane pytania
Co zrobić, jeśli egzekucja alimentów z zagranicy jest bezskuteczna?
W przypadku bezskutecznej egzekucji można skorzystać z Funduszu Alimentacyjnego, który wypłaca świadczenia w wysokości zasądzonych alimentów, ale nie więcej niż 500 zł miesięcznie na dziecko, pod warunkiem spełnienia kryterium dochodowego.
Jakie dokumenty są wymagane do złożenia wniosku o egzekucję alimentów z zagranicy?
Do wniosku należy dołączyć odpis prawomocnego orzeczenia zasądzającego alimenty, wyciąg z akt z tłumaczeniem, zestawienie zaległości alimentacyjnych, akt urodzenia dziecka, zaświadczenie o dochodach oraz pełnomocnictwo do prowadzenia egzekucji przez zagraniczny organ, jeśli wymagane.
Jakie instytucje wspierają egzekucję alimentów z zagranicy?
Pomoc można uzyskać od Sądu Okręgowego, Ministerstwa Sprawiedliwości, Komornika Sądowego, zagranicznych organów centralnych oraz Ośrodków Pomocy Społecznej.
Jakie są koszty związane z dochodzeniem alimentów z zagranicy?
Wniosek o wykonanie orzeczenia w sprawie zobowiązań alimentacyjnych nie podlega opłacie, a wierzyciel nie ponosi kosztów prowadzenia egzekucji za granicą. Jednakże, wierzyciel ponosi koszty wydania odpisów urzędowych i tłumaczenia dokumentów, z możliwością ubiegania się o zwolnienie z tych kosztów.
Jakie są podstawy prawne dochodzenia alimentów z zagranicy?
Egzekwowanie alimentów od osób przebywających za granicą opiera się na międzynarodowych umowach i konwencjach, takich jak Rozporządzenie Rady (WE) nr 4/2009, Konwencja haska z 2007 r., oraz Konwencja nowojorska z 1956 r.
Jacek Markowski
W temacie: Alimenty - porady, przepisy, rozwiązania
Alimenty na byłą żonę - kiedy sąd je przyznaje?
29 kwietnia 2025
(54 opinie)
Czy długi alimentacyjne przechodzą na spadkobierców?
13 kwietnia 2025
(6 opinii)
Opinie (7)
-
2025-04-25 11:10
Opinia wyróżniona
Alimenty muszą być ściśle powiazane z kontaktami z dzieckiem
- 5 0
Wszystkie opinie
-
2025-04-25 08:18
Teoretyczne bajdurzenie-prawo jest i to tyle.
Proszę napisać ile postępowań kończy się sukcesem (jest to naprawdę niewielki procent). W większości przypadków miejsce pobytu jest nie do ustalenia i pozostaje jamłużna z funduszu alimentacyjnego. Ale nie można oczekiwać, że kraj z kartonu który nie potrafi ściągnąć z zagranicy mordercy 3-osobowej rodziny nagle zacznie się przykładać do ścigania alimenciarzy.
- 9 0
-
2025-04-25 08:23
Haha już widzę jak Ahmed albo Jamal będą
robić Polkom erasmuskom przelewy za alimenty. Ale dobrze, takie przynajmniej są "naznaczone", od razu je widać na ulicy i żaden facet już na nie potem nawet nie spojrzy. Spokojnie drogie panie, macie w Gdansku meczet, moze tam sie odnajdziecie ;)
- 11 1
-
2025-04-25 08:47
Ze 20 lat temu były jeszcze w internecie tzw. grupy dyskusyjne (1)
Były na serwerach, które utrzymywała ta czy inna duża uczelnia państwowa, typu Uniwersytet Warszawski. No i była też grupa Psychologia. Ale to nie dla psychologów, choć trochę tam i takowych zaglądało, ale osób zainteresowanych psychologią. Stali bywalcy to nawet raz na rok w jakiś weekend spotkania kilkugodzinne (dyskusyjno-towarzyskie) sobie robili. Ale inne osoby zaglądały tylko okazjonalnie. Jakaś młoda kobieta zaczęła opisywać i szukać podpowiedzi co do sytuacji swej młodej znajomej, która w UK (jeszcze przed 1 maja 20024r.) się znalazła, pracowała na czarno, wdała się z jakimś Abdulem. Ta ją jakoś tam zdalnie wspierała, z Polski. Za jakiś czas pojawiło się na świecie i dziecko znajomej z tymże osobnikiem. No i ta opisywała, zastanawiała się jak tamtej pomóc, bo ona np. jest "przerażona". No w końcu ludzie zaczęli tej "doradczyni" uświadamiać, że ona wygląda na bardziej przejętą całą sytuacją, niż tamta jej koleżanka! Choć były i komentarze, że tamta "przerażona" to powinna być, zanim dziecko z takim sobie sprodukowała, a nie po jego pojawieniu się na świecie. No i jakoś temat zamarł. Ale o alimentach jako takich od typa to jeszcze tam mowy nie było, za wczesny etap.
- 2 1
-
2025-04-25 10:01
Tam oczywiście miał być 1 maja 2004r., no czasem już za późno jest na zmianę, poprawienie
- 0 0
-
2025-04-25 09:51
Nie dawajcie murzynowi sa tez w Polsce
chlopi zdrowi.
- 5 0
-
2025-04-25 11:10
Opinia wyróżniona
Alimenty muszą być ściśle powiazane z kontaktami z dzieckiem
- 5 0
-
2025-04-25 13:36
Tytuł sondy
Kłuje w oczy.
- 0 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.