Czy można wyrzucić lokatora z mieszkania bez umowy?

Klaudia Cichocka
10 grudnia 2024 
Opinie

W polskim prawie obowiązuje umowa ustna, co oznacza, że w praktyce trudno mówić o wynajmowaniu mieszkania bez umowy. Za niedotrzymanie umowy ustnej grożą takie same konsekwencje, jak w przypadku umowy pisemnej. Jednak dochodzenie roszczeń może być trudniejsze ze względu na problemy z udowodnieniem jej istnienia i treści.







Czy można mieszkać bez umowy najmu?



Mieszkanie bez umowy najmu w większości przypadków oznacza wynajem lokalu na podstawie umowy ustnej.

Zgodnie z art. 353 Kodeksu cywilnego strony mają swobodę umów, która pozwala na ułożenie stosunku prawnego według uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Obowiązki wynajmującego mieszkanie. Jakie obowiązki ma właściciel mieszkania? Obowiązki wynajmującego mieszkanie. Jakie obowiązki ma właściciel mieszkania?

W art. 660 wprowadzono jednak konieczność formy pisemnej przy najmie nieruchomości albo pomieszczenia na okres dłuższy niż rok. W razie niezachowania tej formy poczytuje się umowę za zawartą na czas nieoznaczony.

Prawa wynajmującego mieszkanie bez umowy



Warto pamiętać, że jedynie umowa najmu okazjonalnego gwarantuje prawa i obowiązki zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. dotyczącej ochrony praw lokatorów, mieszkaniowego zasobu gminy oraz zmiany Kodeksu cywilnego.

W przypadku tradycyjnej umowy najmu regulowanej przez Kodeks cywilny, strony mają większą swobodę pod względem ustalania praw i obowiązków. Ustawodawca wprowadza również zapisy dotyczące konkretnych praw wynajmującego i najemcy.

Jak bezpiecznie wynająć mieszkanie? Jak bezpiecznie wynająć mieszkanie?

Prawa wynajmującego mieszkanie według Kodeksu cywilnego to m.in.:

  • prawo do podnoszenia czynszu po wypowiedzeniu dotychczasowej wysokości czynszu najpóźniej na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego;
  • prawo do wypowiedzenia umowy bez zachowania terminów wypowiedzenia jeżeli najemca dopuszcza się zwłoki z zapłatą czynszu co najmniej za dwa pełne okresy płatności;
  • prawo do wypowiedzenia umowy bez zachowania terminów wypowiedzenia jeżeli najemca używa rzeczy w sposób sprzeczny z umową lub z przeznaczeniem rzeczy i mimo upomnienia nie przestaje jej używać w taki sposób albo gdy rzecz zaniedbuje do tego stopnia, że zostaje ona narażona na utratę lub uszkodzenie.

Do ochrony praw najemcy do używania lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności.

Czy można wyrzucić lokatora z mieszkania bez umowy?



Jeżeli strony nie podpisały umowy najmu okazjonalnego, "wyrzucenie" lokatora z mieszkania będzie trudniejsze.

Największy problem pojawia się, kiedy najemca nie chce opuścić mieszkania po zakończeniu albo rozwiązaniu zawartej umowy. W sytuacji, gdy strony nie dojdą do porozumienia zgodnie z art. 222 Kodeksu cywilnego "właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą."

Kiedy najem prywatny staje się działalnością gospodarczą? Kiedy najem prywatny staje się działalnością gospodarczą?

W pierwszej kolejności warto jednak przesłać do lokatora pisemne wezwanie do opuszczenia i opróżnienia mieszkania. Jeżeli lokator okaże się wyjątkowo oporny, konieczne będzie zaangażowanie prawnika i skierowanie sprawy na drogę sądową. Warto pamiętać, że cała procedura może zająć kilka miesięcy, a nawet lat, jeżeli sprawa jest wyjątkowo skomplikowana. Sąd m.in. może przyznać lokatorowi prawo do lokalu socjalnego w zależności od konkretnych warunków.



Następnie komornik wszczyna egzekucję, co ponownie zajmuje czas. Jeżeli najemca nie ma innego lokalu, który mógłby zająć, cała procedura zostaje wstrzymana aż do wskazania tymczasowego pomieszczenia przez gminę.

Jak pozbyć się lokatora przy najmie okazjonalnym?



Problemy z eksmisją lokatora z mieszkania nie grożą w przypadku umowy najmu okazjonalnego.

Oprócz podstawowych informacji w umowie najmu okazjonalnego powinny znaleźć się również załączniki takie jak:

  • oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu,
  • wskazanie przez najemcę innego lokalu, w którym będzie mógł zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu,
  • oświadczenie właściciela lokalu lub osoby posiadającej tytuł prawny do lokalu, o którym mowa o wyrażeniu zgody na zamieszkanie najemcy i osób z nim zamieszkujących w lokalu wskazanym w oświadczeniu.

Notariusz nie przygotowuje umowy najmu okazjonalnego, ale załącznik obejmujący oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu.

Najczęściej zadawane pytania

Czy można mieszkać bez umowy najmu?
Tak, można mieszkać na podstawie umowy ustnej, ale jest to mniej bezpieczne prawnie.
Czy można wyrzucić lokatora z mieszkania bez umowy?
Jest to trudne bez umowy najmu okazjonalnego i może wymagać postępowania sądowego.
Czy umowa ustna jest ważna w polskim prawie najmu?
Tak, umowa ustna jest ważna, ale trudniejsza do udowodnienia w przypadku sporu.
Jakie prawa ma wynajmujący według Kodeksu cywilnego?
Wynajmujący ma prawo do podnoszenia czynszu, wypowiedzenia umowy bez zachowania terminów w określonych sytuacjach.
Jakie są konsekwencje braku pisemnej umowy najmu na okres dłuższy niż rok?
Umowa jest traktowana jako zawarta na czas nieoznaczony.
Jakie są zalety umowy najmu okazjonalnego?
Umowa najmu okazjonalnego ułatwia eksmisję lokatora i wymaga dodatkowych załączników, takich jak oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego.

Opinie