Czy odrzucenie spadku uwolni rodzinę od długów zmarłego?

Klaudia Cichocka
14 marca 2025, godz. 14:25
Opinie (3)

Dziedziczenie długów po zmarłym to ważny temat, który warto dobrze zrozumieć, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek. Przede wszystkim należy pamiętać, że spadkobierca dziedziczy nie tylko majątek, np. nieruchomości, pieniądze, ale także zobowiązania finansowe zmarłego. Może zdecydować się na odrzucenie spadku, co sprawi, że zostanie wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.







Jak nie odziedziczyć długów po zmarłym?



Jeżeli nie chcesz odziedziczyć długów po zmarłym, możesz odrzucić spadek zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Procedura jest możliwa wyłącznie po śmierci spadkodawcy. Oprócz odrzucenia możliwe jest także przyjęcie spadku bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste) albo przyjęcie spadku z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza).

Proste przyjęcie spadku oznacza, że spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczenia.

Odrzucenie spadku. Jak odrzucić spadek? Odrzucenie spadku. Jak odrzucić spadek?

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Omawiane ograniczenie nie ma zastosowania, jeżeli spadkobierca podstępnie pominął przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza, lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi.

Jeżeli wiesz, że przyszły spadkodawca ma długi, możesz zdecydować się na zrzeczenie się, które przeprowadza się wyłącznie za życia spadkodawcy. Osoba, która się zrzekła, jest traktowana tak, jakby nie dożyła otwarcia spadku, co oznacza, że jej dzieci również tracą prawo do dziedziczenia (chyba że w umowie postanowiono inaczej).

Jakich długów się nie dziedziczy?



Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego do spadku nie należą prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Nie dziedziczy się więc długów, takich jak:

  • kary i grzywny - kary o charakterze represyjnym, takie jak grzywny nałożone w postępowaniu karnym czy mandaty za wykroczenia, mają charakter osobisty i nie przechodzą na spadkobierców;
  • długi osobiste - np. zobowiązania wynikające z umów o charakterze osobistym.

Jeśli dług uległ przedawnieniu jeszcze za życia spadkodawcy, nie wchodzi on w skład masy spadkowej i nie jest dziedziczony.

W przypadku innych zobowiązań, takich jak kredyty, pożyczki czy niektóre zaległe opłaty, spadkobiercy mogą uniknąć ich przejęcia, odrzucając spadek lub przyjmując go z dobrodziejstwem inwentarza (co ogranicza odpowiedzialność za długi do wartości spadku).



Co się dzieje z długami po odrzuceniu spadku?



Odrzucenie spadku oznacza, że spadkobierca nie dziedziczy ani majątku, ani długów zmarłego. Osoba, która odrzuciła spadek, jest traktowana tak, jakby nie dożyła otwarcia spadku, co oznacza, że jest wyłączona z dziedziczenia.

Jeśli spadkobierca ustawowy, np. dziecko spadkodawcy odrzuci spadek, jego udział przechodzi na jego zstępnych, czyli dzieci, wnuki itd., chyba że oni również zdecydują się na odrzucenie. W sytuacji, gdy wszyscy zstępni odrzucą spadek, przechodzi on na kolejnych krewnych w linii dziedziczenia, np. rodzeństwo spadkodawcy, dalsza rodzina.

Na kogo przechodzi spadek po odrzuceniu?



Gdy spadkobierca odrzuca spadek, jego udział przechodzi na inne osoby zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego lub testamentowego.

Jeśli spadkobierca odrzuci spadek, jego udział przechodzi na jego zstępnych (np. dzieci). Jeśli zstępni również odrzucą spadek, przechodzi on na dalszych krewnych zgodnie z kolejnością dziedziczenia.

Jeśli odrzucający spadkobierca był wskazany w testamencie, ale testament nie przewiduje, kto go zastąpi, wówczas stosuje się zasady dziedziczenia ustawowego.

Jeżeli nikt z ustawowych spadkobierców nie przyjmie spadku, przypada on gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy lub Skarbowi Państwa.

Stwierdzenie nabycia spadku - i co dalej? Stwierdzenie nabycia spadku - i co dalej?

Kiedy odrzucenie spadku jest nieskuteczne?



  • Przekroczenie wyznaczonej daty - spadek można odrzucić w ciągu sześciu miesięcy od momentu dowiedzenia się o przyznanym tytule.
  • Zbyt wczesne odrzucenie spadku - odrzucenia spadku nie można również przeprowadzić zbyt wcześnie, musi powstać uzasadniający tytuł.
  • Odrzucenie spadku z pokrzywdzeniem wierzycieli - uznanie odrzucenia spadku za bezskuteczne według Kodeksu cywilnego.
  • Odrzucenie po wcześniejszym przyjęciu spadku - jeśli spadkobierca wcześniej przyjął spadek, późniejsze odrzucenie jest bezskuteczne.
  • Odrzucenie przez osobę bez zdolności do czynności prawnych - osoby niepełnoletnie oraz ubezwłasnowolnione mogą odrzucić spadek tylko na drodze odpowiedniej procedury.
  • Odrzucenie spadku w niewłaściwej formie - oświadczenie o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem, w innym wypadku odrzucenie będzie nieskuteczne.

Najczęściej zadawane pytania

Co dziedziczy spadkobierca po zmarłym?
Spadkobierca dziedziczy zarówno majątek, jak i zobowiązania finansowe zmarłego.
Co oznacza przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza?
Oznacza to, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza stanu czynnego spadku.
Co się dzieje z długami po odrzuceniu spadku?
Odrzucenie spadku oznacza, że spadkobierca nie dziedziczy ani majątku, ani długów zmarłego.
Jak można uniknąć dziedziczenia długów po zmarłym?
Można odrzucić spadek, przyjąć go z dobrodziejstwem inwentarza lub zrzec się dziedziczenia za życia spadkodawcy.
Jakie długi nie są dziedziczone?
Nie dziedziczy się długów osobistych, takich jak kary i grzywny, oraz długów, które uległy przedawnieniu za życia spadkodawcy.
Kiedy odrzucenie spadku jest nieskuteczne?
Odrzucenie jest nieskuteczne, jeśli nastąpi po sześciu miesiącach od dowiedzenia się o spadku, zbyt wcześnie, z pokrzywdzeniem wierzycieli, po wcześniejszym przyjęciu spadku, przez osobę bez zdolności do czynności prawnych lub w niewłaściwej formie.
Na kogo przechodzi spadek po odrzuceniu?
Spadek przechodzi na zstępnych spadkobiercy lub dalszych krewnych zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego lub testamentowego.

Opinie (3) 2 zablokowane

  • Jeśli spadkobiercy mają nieletnie dzieci to niekoniecznie.... (2)

    Nieletni nie mogą się zrzec - robi to sąd, a jeśli sąd nie zdąży w ciągu 6 miesięcy to pozamiatane: dług do wysokości inwentarza odziedziczony.

    • 8 1

    • Dokładnie tak

      Jeśli się ma nieletnie dzieci, to odrzucenie spadku jedynie przerzuci na nie problem, a one nie mogą się zrzec.

      • 4 1

    • co za bzdety

      dziecko reprezentują rodzice sprawujący władzę rodzicielską. Od listopada 2023 roku już nawet nie muszą mieć zgody sądu opiekuńczego. Wcześniej sąd udzielał zgody rodzicom, ale odrzucenie i tak było w gestii rodziców. A że niektórzy rodzice odrzucili za siebie, a dzieci swoje mają już w d___ to inna sprawa

      • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.