Czy wnuki mogą dziedziczyć po dziadkach?
Wielu seniorów zastanawia się, czy po ich śmierci majątek przejmą dzieci, czy może wnuki. Z drugiej strony - wnukowie często pytają: "czy mam prawo do spadku po babci albo dziadku, jeśli żyją jeszcze moi rodzice?". Dziedziczenie po dziadkach nie zawsze jest oczywiste i zależy od wielu czynników - zwłaszcza tego, kto jeszcze żyje i czy został sporządzony testament. Wyjaśniamy, kiedy wnuki dziedziczą po dziadkach z mocy ustawy, a kiedy trzeba to uregulować testamentem.
- Dziedziczenie ustawowe - kto dziedziczy w pierwszej kolejności?
- Wnuki dziedziczą po dziadkach - kiedy?
- Jak dzielony jest spadek między wnuki? Przykład z życia
- Czy wnuki mogą być pominięte? Tak - ale nie zawsze bez konsekwencji
- Testament a dziedziczenie przez wnuki - jak zabezpieczyć przyszłość?
- Wnuki a zachowek - kiedy mogą się o niego ubiegać?
- Czy warto wnuki wskazać w testamencie?
- Najważniejsze fakty
Dziedziczenie ustawowe - kto dziedziczy w pierwszej kolejności?
- dzieci zmarłego,
- jego małżonek.
Jeśli więc dziadek lub babcia umrze i ma żyjące dzieci (czyli np. Twojego ojca lub matkę), to właśnie one - a nie wnuki - są spadkobiercami.
Wnuki wchodzą do dziedziczenia dopiero wtedy, gdy ich rodzic (czyli dziecko zmarłego) już nie żyje.

Wnuki dziedziczą po dziadkach - kiedy?
Wnuki dziedziczą po dziadkach tylko w określonych przypadkach:
- Rodzic (czyli dziecko dziadków) nie żyje w chwili otwarcia spadku - wtedy wnuki dziedziczą "zstępnie" po swoim zmarłym rodzicu. Ich udział w spadku odpowiadałby temu, który przysługiwałby rodzicowi.
- Rodzic zrzekł się dziedziczenia albo został wydziedziczony - wówczas również spadek może przypaść jego dzieciom, czyli wnukom spadkodawcy.
- Dziadkowie sporządzili testament, w którym wskazali wnuki jako spadkobierców - to jedyna sytuacja, w której wnuki mogą dziedziczyć mimo obecności dzieci dziadków.

Jak dzielony jest spadek między wnuki? Przykład z życia
Załóżmy, że dziadek miał troje dzieci: Annę, Piotra i Krzysztofa. Piotr zmarł przed dziadkiem, zostawiając dwójkę dzieci - Kasię i Olka. Po śmierci dziadka spadek zostaje podzielony:
- Anna - 1/3 spadku,
- Krzysztof - 1/3 spadku,
- Kasia i Olek (dzieci zmarłego Piotra) - po 1/6 spadku (czyli wspólnie przejmują 1/3 przypadającą ich ojcu).
Taki podział wynika wprost z przepisów o dziedziczeniu ustawowym.

Czy wnuki mogą być pominięte? Tak - ale nie zawsze bez konsekwencji
Jeśli dziadkowie chcą przekazać cały majątek swoim dzieciom i pominąć wnuki, mogą to zrobić - ale tylko wtedy, gdy ich dziecko (rodzic wnuków) żyje. Wnuki dziedziczą tylko wtedy, gdy ich rodzic już nie żyje lub nie może dziedziczyć.
Uwaga: jeżeli dziadkowie sporządzą testament, w którym cały majątek zapiszą np. jednemu dziecku, a pominą zarówno inne dzieci, jak i wnuki po zmarłym dziecku - wtedy wnuki mogą mieć prawo do zachowku.

Testament a dziedziczenie przez wnuki - jak zabezpieczyć przyszłość?
Jeśli dziadkowie chcą, aby ich majątek odziedziczyły wnuki (np. z pominięciem dzieci), powinni sporządzić testament. Mają wtedy pełną dowolność w dysponowaniu swoim majątkiem - mogą zapisać go konkretnym osobom, w tym wnukom, a także ustanowić zapisy windykacyjne (np. przekazać dom konkretnemu wnukowi, a oszczędności drugiemu).
W przypadku testamentu ważne jest jednak, by pamiętać o zachowku - osobom z najbliższej rodziny, które zostały pominięte w testamencie, może przysługiwać prawo do części majątku w formie pieniężnej.
Wnuki a zachowek - kiedy mogą się o niego ubiegać?
Zachowek przysługuje osobom, które dziedziczyłyby z ustawy, ale zostały pominięte w testamencie. Wnuki mogą ubiegać się o zachowek tylko wtedy, gdy:
- ich zmarły rodzic byłby spadkobiercą ustawowym (czyli np. dziecko dziadków zmarło przed nimi),
- i zostali pominięci w testamencie lub otrzymali mniej, niż wynosi ich udział ustawowy.
Czy warto wnuki wskazać w testamencie?
Tak - zwłaszcza jeśli dziadkowie chcą przekazać majątek bezpośrednio wnukom, a nie swoim dzieciom. Testament daje pełną kontrolę nad tym, kto co dostanie. W testamencie można:
- zapisać konkretne składniki majątku konkretnym wnukom,
- ustanowić zapis windykacyjny (np. "Mieszkanie na ul. Ogrodowej zapisuję wnukowi Michałowi"),
- wskazać wykonawcę testamentu,
- wyłączyć dzieci z dziedziczenia (np. przy braku relacji rodzinnych) - choć trzeba się liczyć z ewentualnym zachowkiem.

Najważniejsze fakty
Wnuki mogą dziedziczyć po dziadkach - ale nie zawsze i nie automatycznie. W dziedziczeniu ustawowym wchodzą do spadku dopiero wtedy, gdy ich rodzic (czyli dziecko spadkodawcy) już nie żyje lub został pominięty.
Jeśli dziadkowie chcą przekazać majątek bezpośrednio wnukom, najprostszą i najbezpieczniejszą drogą jest sporządzenie testamentu. Pozwala on nie tylko zdecydować o tym, kto i co odziedziczy, ale też zapobiec przyszłym sporom w rodzinie.
Najczęściej zadawane pytania
Opinie (4) 1 zablokowana
-
2025-05-06 08:30
Fajnie,ale pod warunkiem że nie są to długi...
- 6 0
-
2025-05-06 13:49
(1)
Nad zwłokami zawsze krążą sępy !
- 4 0
-
2025-05-09 09:25
Nie zawsze.ja ( jako wnuczka,rodzic nie żyje)odpuściłam prawo do zachówku.święty spokój też kosztuje a na użeranie się z rodziną nie miałam ochoty.
- 0 0
-
2025-05-06 16:30
Testament
Testament nawet najlepszy nie jest gwarancja otrzymania spadku!!! Trzeba uwazac na pelnomocnikow i SAD!!!!!
- 0 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.