Pułapki umowy zlecenie. Czego unikać w umowie zlecenie?
Pułapki umowy zlecenie dotyczą zazwyczaj cech i regulacji prawnych, które często nie są oczywiste dla osób po raz pierwszy decydujących się na realizację zadania. Przed podpisaniem umowy warto szczegółowo zapoznać się z przepisami Kodeksu cywilnego. Czego unikać w umowie zlecenie i na co warto zwrócić szczególną uwagę?
- Czego unikać w umowie zlecenie?
- 1. Niejasny zakres obowiązków i brak standardów wykonania pracy
- 2. Ukryte koszty - dojazdy, narzędzia, szkolenia
- 3. Zlecenie pozorne - ryzyko przekształcenia w umowę o pracę
- 4. Brak obowiązku wypłacania minimalnej stawki w niektórych przypadkach
- 5. Ograniczone prawo do emerytury
Czego unikać w umowie zlecenie?
Niektóre cechy umowy zlecenie bywają postrzegane jako wady, chociaż w praktyce mogą stanowić zalety. Umowa zlecenie jest formą, która ma zastosowanie w konkretnych przypadkach - służy realizacji zadań polegających na powtarzalnych czynnościach. Umowa jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które cenią niezależność i elastyczność w pracy, chcą dorobić do innych źródeł dochodu czy łączą naukę z pracą.
Umowa zlecenie nigdy nie może stanowić zastępstwa za umowę o pracę. Jeśli zadania wykonywane w ramach umowy zlecenie spełniają cechy stosunku pracy, czyli są wykonywane pod kierownictwem, w określonym miejscu i czasie, w sposób ciągły to zgodnie z Kodeksem pracy powinna być zawarta umowa o pracę. W takim przypadku umowa zlecenie może być uznana za próbę obejścia przepisów prawa pracy. Pracownik może dochodzić swoich praw w sądzie pracy lub zgłosić sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy.
Poza tym unikaj klauzul ograniczających swobodę zleceniobiorcy. Niektóre umowy zlecenia zawierają zapisy dotyczące zakazu konkurencji lub zobowiązują zleceniobiorcę do świadczenia usług wyłącznie na rzecz jednego zleceniodawcy. Takie ograniczenia mogą być niekorzystne i warto je negocjować lub unikać.
Choć przepisy nie narzucają obowiązku zawierania umowy zlecenia w formie pisemnej, dla bezpieczeństwa obu stron zaleca się sporządzenie jej na piśmie.

1. Niejasny zakres obowiązków i brak standardów wykonania pracy
W przeciwieństwie do umowy o pracę umowa zlecenie często nie precyzuje szczegółowo, co i jak ma być zrobione, co może prowadzić do:
- nadinterpretacji obowiązków przez zleceniodawcę,
- dodatkowych zadań bez stosownego wynagrodzenia,
- trudności w dochodzeniu swoich praw, jeśli dojdzie do sporu.
W ramach umowy zleceniodawca nie może dawać zleceniobiorcy wskazówek i bieżących poleceń, a także szczegółowo organizować procesu wykonywania zadania.
Jeżeli chcesz uniknąć nieporozumień, zadbaj o szczegółowy opis zlecenia przed jego rozpoczęciem. Dobrym pomysłem jest również dołączenie np. harmonogramu prac oraz ustalenie, czy i kiedy możliwe są dodatkowe zlecenia wykraczające poza obecne ustalenia oraz na jakich zasadach będą rozliczane.

2. Ukryte koszty - dojazdy, narzędzia, szkolenia
Zleceniobiorca musi postarać się o uzyskanie wsparcia od zleceniodawcy, jeżeli to konieczne do wykonania zlecenia. Zgodnie z art. 742 Kodeksu cywilnego dający zlecenie powinien zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia, wraz z odsetkami ustawowymi. Powinien również zwolnić przyjmującego zlecenie od zobowiązań, które ten w powyższym celu zaciągnął w imieniu własnym.
Poza tym jeżeli wykonanie zlecenia wymaga wydatków, dający zlecenie powinien na żądanie przyjmującego udzielić mu odpowiedniej zaliczki.
3. Zlecenie pozorne - ryzyko przekształcenia w umowę o pracę
Jeśli współpraca na zleceniu w rzeczywistości spełnia przesłanki stosunku pracy (stałe godziny, miejsce wskazane przez pracodawcę, nadzór, brak samodzielności), może okazać się, że umowa zlecenie jest umową o pracę. Pracownik może dochodzić swoich praw w sądzie pracy lub zgłosić sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy.
Umowa zlecenie nigdy nie może zastępować umowy o pracę. Niektórzy pracodawcy chętnie sięgają po umowy cywilnoprawne zamiast nawiązywania stosunku pracy z różnych względów, ale jest to niezgodne z obowiązującymi przepisami.
4. Brak obowiązku wypłacania minimalnej stawki w niektórych przypadkach
Niewiele osób wie, że nie zawsze trzeba stosować minimalną stawkę godzinową. Jeżeli umowa zostaje zawarta między osobami fizycznymi, które nie prowadzą działalności gospodarczej, nie ma obowiązku stosowania minimalnej stawki godzinowej.
Poza tym konieczność wypłaty minimalnej stawki nie dotyczy także umów, w których o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie, lub świadczący usługi i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne.
Kolejny przypadek to umowy opiekuńcze.

5. Ograniczone prawo do emerytury
Chociaż umowa zlecenie wlicza się do emerytury, to nie wlicza się do stażu pracowniczego. W praktyce oznacza to, że osoba wykonująca zadania na umowie zlecenie ma prawo do emerytury, ale staż pracy ma wpływ na jej wysokość. Od 1 października 2017 r. wymagany staż do osiągnięcia najniższej emerytury wynosi 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.
Najczęściej zadawane pytania
Opinie (3)
-
2025-05-12 13:20
Czego unikać? Firm jej nadużywających. Zwykle januszostwo, nie ważne w jakie ubierają to frazesy. Jeszcze rozumiem okres próbny na zleceniu. Ale jeśli takie umowy regulują odpowiednik pełnego etatu, wiedz na jakiego trafiłeś pracodawcę. Olewać takie firmy cwaniaczków, dla których leasing na furę utrzymanki jest ważniejszy od pracowników. Uwierzcie mi, tacy są pierwsi do narzekania: nie ma ludzi do pracy. Tylko osie śmiać. Omijać i nie traćcie zdrowia i sił.
- 18 0
-
2025-05-12 15:07
Umowa zlecenie (1)
nawet jak jest w pełni ozusowana nie liczy się do lat pracy i nie masz urlopu.
Chcesz wolne za które i tak nie masz zapłacone są fochy jak w obozie pracy.
Taka umowa tylko zwiększa budżet emerytalny jeśli masz wypracowane lata pracy na umowę o pracę.
Omijać to cholerstwo szerokim łukiem ale każdy ma wybór i różną sytuację życiową.
Generalnie jest to wyzysk w majestacie prawa.- 24 0
-
2025-05-14 09:15
Umowa zlecenie
Jest bardzo dużo firm, które tylko oferują umowy zlecenia! Nawet koleżanka, która jest pielęgniarką obecnie jest na takiej śmieciowej umowie, w prywatnej przychodni
- 0 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.