Urlop na umowie zlecenie - da się to zrobić

Czy pracując na umowę zlecenie mogę iść na urlop - pytają Czytelnicy Trojmiasto.pl. Umowa zlecenie, będąca formą zatrudnienia cywilnoprawnego, różni się znacząco od umowy o pracę. Jedną z kluczowych różnic jest kwestia urlopu. W 2025 roku wiele osób pracujących na podstawie umowy zlecenia zastanawia się, czy przysługuje im prawo do urlopu wypoczynkowego. Przyjrzyjmy się szczegółowo tej kwestii, analizując obowiązujące przepisy i praktyki.

• 1. Umowa zlecenie a prawo do urlopu - podstawowe informacje
• 2. Możliwość ustalenia płatnych dni wolnych w umowie zlecenia
• 3. Jak sformułować zapisy dotyczące dni wolnych w umowie zlecenia
• 4. Przykładowe zapisy w umowie zlecenia dotyczące dni wolnych
• 5. Urlop bezpłatny i na żądanie w umowie zlecenia
• 6. Dni wolne z powodu zdarzeń losowych
• 7. Dofinansowanie do wypoczynku dla zleceniobiorców
• 8. Umowa zlecenie a staż pracy i prawo do urlopu w przyszłości
• 9. Czy zleceniobiorca może iść na "L4"? Choroba a umowa zlecenie
• 10. Czy zleceniobiorca może zaplanować urlop jak pracownik?
• Najważniejsze fakty

1. Umowa zlecenie a prawo do urlopu - podstawowe informacje

Umowa zlecenie jest regulowana przez Kodeks cywilny, a nie przez Kodeks pracy. Oznacza to, że zleceniobiorcy nie przysługują automatycznie prawa pracownicze, w tym prawo do corocznego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Zleceniobiorca nie jest pracownikiem w rozumieniu Kodeksu pracy, dlatego nie ma ustawowego prawa do urlopu wypoczynkowego.

Umowa zlecenie - stawka godzinowa 2025. Ile zarobisz za godzinę na umowie zlecenie?

2. Możliwość ustalenia płatnych dni wolnych w umowie zlecenia

Mimo braku ustawowego prawa do urlopu, strony umowy zlecenia mogą ustalić prawo zleceniobiorcy do płatnych dni wolnych. Zgodnie z art. 353¹ Kodeksu cywilnego, strony mają swobodę w kształtowaniu treści umowy, o ile nie jest to sprzeczne z ustawą, zasadami współżycia społecznego, ani naturą stosunku prawnego. W praktyce oznacza to, że zleceniodawca i zleceniobiorca mogą uzgodnić, że zleceniobiorca ma prawo do określonej liczby płatnych dni wolnych od świadczenia usług.

3. Jak sformułować zapisy dotyczące dni wolnych w umowie zlecenia

W umowie zlecenia można zawrzeć postanowienia dotyczące przerw w świadczeniu usług. Ważne jest, aby unikać używania terminu "urlop", który jest zarezerwowany dla stosunku pracy. Zamiast tego, zaleca się stosowanie sformułowań takich, jak "odpłatna przerwa w świadczeniu usług" lub "czas wolny od wykonywania zlecenia". W umowie należy określić:

• Wymiar przerwy (np. liczba dni w miesiącu lub roku).
• Zasady korzystania z przerwy (np. konieczność wcześniejszego zgłoszenia).
• Kwestie wynagrodzenia za czas przerwy (czy będzie wypłacane pełne wynagrodzenie, czy też nie).

4. Przykładowe zapisy w umowie zlecenia dotyczące dni wolnych

Przykład 1:
"Zleceniobiorcy przysługuje prawo do 5 dni odpłatnej przerwy w świadczeniu usług w każdym miesiącu kalendarzowym. Przerwa ta nie wpływa na wysokość wynagrodzenia zleceniobiorcy."

Przykład 2:
"Zleceniobiorca ma prawo do 10 dni nieodpłatnej przerwy w świadczeniu usług w okresie obowiązywania umowy. Przerwa ta wymaga uprzedniego zgłoszenia zleceniodawcy z co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem."

5. Urlop bezpłatny i na żądanie w umowie zlecenia

Pojęcia "urlopu bezpłatnego" i "urlopu na żądanie" są związane z umową o pracę i nie mają zastosowania w przypadku umowy zlecenia. Jednak strony umowy zlecenia mogą ustalić możliwość korzystania przez zleceniobiorcę z przerw w świadczeniu usług, zarówno odpłatnych, jak i nieodpłatnych. Ważne jest, aby takie ustalenia były jasno określone w umowie.

6. Dni wolne z powodu zdarzeń losowych

W przypadku zdarzeń losowych, takich jak choroba czy sytuacje rodzinne, zleceniobiorca powinien niezwłocznie poinformować zleceniodawcę o niemożności świadczenia usług. Jeśli umowa zlecenia nie zawiera postanowień dotyczących takich sytuacji, strony powinny dążyć do porozumienia w celu rozwiązania zaistniałego problemu.

Kto może przejść na ryczałt i płacić 8,5% podatku?

7. Dofinansowanie do wypoczynku dla zleceniobiorców

Zleceniobiorcy nie mają ustawowego prawa do świadczeń socjalnych, takich jak dofinansowanie do wypoczynku. Jednak zleceniodawca może dobrowolnie przyznać takie świadczenie, na przykład w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), jeśli regulamin funduszu to przewiduje. W takiej sytuacji zleceniobiorca musi spełniać określone kryteria, takie jak dochód czy sytuacja rodzinna.

8. Umowa zlecenie a staż pracy i prawo do urlopu w przyszłości

Okresy przepracowane na podstawie umowy zlecenia nie są wliczane do stażu pracy, który ma wpływ na wymiar urlopu w przypadku późniejszego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Oznacza to, że jeśli dana osoba przez kilka lat pracowała wyłącznie na umowach zlecenia, a następnie zostanie zatrudniona na etacie, jej wcześniejsze zatrudnienie nie wpłynie na wysokość urlopu wypoczynkowego.

Progi podatkowe 2025 - ile wynoszą i co oznaczają dla podatników?

Warto o tym pamiętać, szczególnie w przypadku osób młodych, które zaczynają swoją karierę zawodową od umów cywilnoprawnych - długoletnie wykonywanie pracy na zleceniach może w przyszłości skutkować niższym wymiarem urlopu wypoczynkowego niż u osób zatrudnionych na etacie od początku kariery.

9. Czy zleceniobiorca może iść na "L4"? Choroba a umowa zlecenie

Zleceniobiorcy nie przysługuje z automatu prawo do zwolnienia lekarskiego (L4) i zasiłku chorobowego. Jednak odprowadzanie dobrowolnej składki chorobowej do ZUS daje możliwość skorzystania z płatnego zwolnienia lekarskiego.

Jeśli zleceniobiorca zgłosi do ZUS chęć opłacania składki chorobowej i robi to przez minimum 90 dni bez przerwy, w razie choroby ma prawo do zasiłku z ubezpieczenia chorobowego - dokładnie tak, jak pracownik etatowy. Nie oznacza to jednak, że zleceniobiorca ma "urlop" chorobowy - po prostu jego świadczenie zostaje czasowo zawieszone z przyczyn zdrowotnych i opłaca go ZUS.

10. Czy zleceniobiorca może zaplanować urlop jak pracownik?

Nie. W przypadku umowy zlecenia nie ma mowy o "planie urlopów", jak to bywa w przypadku zatrudnienia pracowniczego. Zleceniobiorca może ustalić z przełożonym dni wolne, ale tylko w ramach dobrowolnych ustaleń - nie ma gwarancji corocznego wypoczynku, a tym bardziej wynagrodzenia za czas, gdy nie wykonuje zlecenia.

Zleceniobiorcy powinni więc negocjować takie kwestie indywidualnie i najlepiej zadbać, aby znalazły się one w pisemnej umowie. Coraz częściej zleceniodawcy zgadzają się na rozwiązania przypominające w praktyce urlop (np. 10 dni w roku z pełnym wynagrodzeniem) - ale nie wynika to z przepisów, a wyłącznie z dobrej woli stron.

Najważniejsze fakty

Zleceniobiorca nie ma ustawowego prawa do urlopu wypoczynkowego w rozumieniu Kodeksu pracy. Jednak dzięki elastyczności przepisów cywilnych, możliwe jest ustalenie odpłatnych lub nieodpłatnych dni wolnych w treści samej umowy zlecenia.

W przypadku osób wykonujących pracę regularnie i przez długi czas, warto zadbać o zabezpieczenie możliwości odpoczynku i ustalenie zasad jego rozliczania - najlepiej jeszcze przed podpisaniem umowy.

Zleceniobiorca nie jest również automatycznie objęty ubezpieczeniem chorobowym, ale może je dobrowolnie opłacać, co daje prawo do zasiłku chorobowego w razie choroby. Wszystko to sprawia, że umowa zlecenie, choć elastyczna, wymaga większej odpowiedzialności i ostrożności ze strony pracownika.