Urlop ojcowski 2023. Kiedy i jak wykorzystać?

Urlop ojcowski przysługuje rodzicowi dziecka i często bywa wykorzystywany od razu po narodzinach. Ojciec może skorzystać z dni wolnych nawet jeżeli matka nie pracuje i nie korzysta z urlopów związanych z urodzeniem dziecka. W 2023 roku planowane są zmiany dotyczące urlopu przyznawanego ojcom.

• Urlop ojcowski - ile dni?
• Kiedy można skorzystać z urlopu ojcowskiego?
• Urlop ojcowski - ile płatny?
• Czy pracodawca może odmówić urlopu ojcowskiego?
• Urlop ojcowski - jakie dokumenty?
• Urlop ojcowski 2023 - zmiany

Urlop ojcowski - ile dni?

Ile wynosi urlop ojcowski w 2023 roku? Rodzic może wykorzystać urlop w wymiarze 2 tygodni, ale nie później niż do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia albo do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka oraz do ukończenia przez dziecko 14 roku życia. Już wkrótce wejdą w życie nowe przepisy zgodnie, z którymi okres skórci się do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia.

Ojciec dziecka może wykorzystać cały urlop jednorazowo albo w dwóch częściach wynoszących nie mniej niż tydzień.

Prezydent podpisał. Będą zmiany w Kodeksie pracy

Kiedy można skorzystać z urlopu ojcowskiego?

Urlop przysługuje ojcu dziecka, nawet jeżeli nie jest w związku małżeńskim z matką. Podstawa to jedna z form zatrudnienia - umowa o pracę, powołanie, wybór, mianowanie albo spółdzielcza umowa o pracę. Konieczne jest objęcie pracownika ubezpieczeniem chorobowym.

Z urlopu ojcowskiego może również skorzystać rodzic wykonujący obowiązki w ramach umowy zlecenie albo prowadzący własną działalność gospodarczą. Warunkiem jest podleganie ubezpieczeniu społecznemu w razie choroby i macierzyństwa.

Urlop ojcowski - ile płatny?

Kto płaci za urlop ojcowski? Rodzic otrzymuje zasiłek macierzyński z ZUS w wysokości 100 proc. podstawy wynagrodzenia.

Czy pracodawca może odmówić urlopu ojcowskiego?

Jeżeli pracownik spełnia kryteria uprawniające do urlopu ojcowskiego, pracodawca nie może odmówić możliwości skorzystania z dni wolnych.

Dodatkowo obowiązują przepisy dotyczące urlopu macierzyńskiego w zakresie:

• zakazu wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy,
• przerwania urlopu w związku z hospitalizacją dziecka,
• liczenia tygodnia jako 7 dni kalendarzowych.

Po zakończeniu urlopu pracodawca powinien dopuścić pracownika do wykonywania obowiązków na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe - na stanowisku równorzędnym albo na innym odpowiadającym kwalifikacjom oraz za wcześniej ustalone wynagrodzenie.

Opieka na dziecko - 2 dni czy więcej? Komu przysługuje zasiłek opiekuńczy i w jakich sytuacjach?

Urlop ojcowski - jakie dokumenty?

Rodzic musi złożyć wniosek o urlop ojcowski maksymalnie 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Do wniosku należy dołączyć komplet dokumentów.

Urlop ojcowski - dokumenty:

• odpis aktu urodzenia dziecka,
• oświadczenie pracownika, w którym określa czy korzystał z urlopu ojcowskiego lub jego części.

W przypadku przysposobienia dziecka potrzebna będzie kopia prawomocnego postanowienia sądu o przysposobieniu dziecka, w przypadku gdy wniosek dotyczy udzielenia urlopu ojcowskiego albo jego części na dziecko przysposobione.

Ojcowie na urlopie macierzyńskim. ZUS podaje statystyki

Urlop ojcowski 2023 - zmiany

W Polsce wdrożona zostanie unijna dyrektywa 2019/1152 o przejrzystych i przewidywalnych warunkach zatrudnienia oraz dyrektywy 2019/1158 tzw. work-life balance. Przepisy miały zostać wdrożone 1 stycznia, ale dopiero 24 marca br. prezydent podpisał zapisy nowelizacji, które wejdą w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Główna zmiana dotyczy momentu, do którego można wykorzystać urlop. Dotychczas dwutygodniowy urlop można było wykorzystać do 24 miesiąca życia dziecka. Natomiast po zmianach będzie to możliwe do ukończenia 12 miesiąca życia.

Poza tym zmiany mają również dotyczyć m.in. dłuższego urlopu rodzicielskiego, który ma potrwać 41 (jedno dziecko) albo 43 tygodnie (ciąża mnoga). Wolne dni można będzie wykorzystać maksymalnie w pięciu częściach do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia. Matka będzie mogła np. wykorzystać od razu po urlopie macierzyńskim 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego, a ojciec dziecka będzie mógł wykorzystać swoje dziewięć tygodni, jeśli zajdzie taka potrzeba.