Praca dla niepełnoletnich. Od jakiego wieku można pracować?

kc
9 kwietnia 2024 

Praca dla niepełnoletnich wymaga znajomości przepisów. Nie tylko pracodawca, ale również rodzice powinni kierować się przede wszystkim dobrem dziecka. Pracownik młodociany może wykonywać pracę w ramach przyuczenia do zawodu albo realizować prace lekkie. Od jakiego wieku można pracować? O czym warto pamiętać?







Od jakiego wieku można pracować?



Nastolatek szukający pracy dla niepełnoletnich nie musi mieć ukończonych 18 lat, żeby zacząć legalnie zarabiać. Pracę mogą podjąć dzieci po ukończeniu 15. roku życia pod warunkiem ukończenia minimum ośmioletniej szkoły podstawowej i przedstawienia świadectwa lekarskiego stwierdzającego, że praca danego rodzaju nie zagraża zdrowiu.

W konkretnych przypadkach zarobkowe zajęcia mogą wykonywać również młodsze dzieci.

Od którego roku życia można pracować?



  • przed ukończeniem 15. roku życia i bez ukończenia ośmioletniej szkoły podstawowej - osoba może zostać zatrudniona wyłącznie w ramach przygotowania zawodowego na zasadach określonych dla młodocianych,
  • przed ukończeniem 15. roku życia i po ukończeniu ośmioletniej szkoły podstawowej - osoba może zostać zatrudniona w ramach przygotowania zawodowego na zasadach określonych dla młodocianych po uzyskaniu zgody opiekuna i opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, osoba może zostać zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w roku kalendarzowym, w którym kończy 15 lat, na podstawie umów o naukę zawodu, przyuczenie do wykonywania określonej pracy i o wykonywanie prac lekkich (bez zgody ani opinii),
  • po ukończeniu 18. roku życia i w trakcie nauki w ośmioletniej szkole podstawowej - osoba może zostać zatrudniona na zasadach dla młodocianych w roku kalendarzowym, w którym ukończyła szkołę.

Pracownik młodociany - najważniejsze zasady zatrudnienia



Zgodnie z Kodeksem pracy pracownik młodociany to osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18.

Czy na zleceniu można iść do lekarza na NFZ? Płatne zwolnienie lekarskie na zleceniu Czy na zleceniu można iść do lekarza na NFZ? Płatne zwolnienie lekarskie na zleceniu

Pracownik młodociany znajdzie zatrudnienie wyłącznie w ramach:

  • przygotowania do zawodu - na umowę o pracę na czas nieokreślony, w określonych przypadkach na umowę o czas określony
  • pracy lekkiej - na umowę o pracę albo umowę cywilnoprawną.

Pracownik, który ukończył szkołę branżową I stopnia, a nie ukończył 18 lat może być zatrudniony jedynie przy pracach lekkich.

Pracodawca ma obowiązek zawiadomić urząd miasta lub gminy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania młodocianego o zawarciu umowy z młodocianym, a także izbę rzemieślniczą jeżeli jest to zasadne.

Pracodawca musi zapewnić młodocianemu możliwość dokształcania się w zakresie ośmioletniej szkoły podstawowej, jeżeli szkoły takiej nie ukończył oraz dokształcania się w zakresie szkoły ponadpodstawowej lub w formach pozaszkolnych.

Praca na wakacje dla niepełnoletnich. Gdzie można pracować w wieku 16 lat? Praca na wakacje dla niepełnoletnich. Gdzie można pracować w wieku 16 lat?

Pracownik młodociany może pracować maksymalnie 8 godzin na dobę, a do 16. roku życia - 6 godzin. Do czasu pracy wlicza się czas nauki w wymiarze wynikającym z obowiązkowego programu zajęć szkolnych, bez względu na to, czy odbywa się ona w godzinach pracy. W przypadku pracy powyżej 4,5 godzin na dobę pracownik korzysta z przerwy wynoszącej 30 minut wliczanej do czasu pracy. Pracownik młodociany nie może pracować w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Pora nocna dla młodocianego przypada pomiędzy godzinami 22:00 a 6:00, a w szczególnych przypadkach - zwłaszcza młodocianego, który nie ukończył 15 lat - pora nocna przypada pomiędzy godzinami 20:00 a 6:00.

Młodocianemu przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 48 godzin nieprzerwanego odpoczynku, który powinien obejmować niedzielę.

Jak zarabiać w wieku 16 lat?



Osoba w wieku 16 lat, czyli pracownik młodociany może pracować a ramach przygotowania do zawodu, ale również przy pracach lekkich. W przepisach nie określono jednak listy prac, a pod uwagę bierze się wydatek energetyczny według ogólnej definicji. Pracodawca musi samodzielnie określić zakres obowiązków w odniesieniu do ogólnych kryteriów. Osoba w wieku 16 lat nie może pracować przy pracach wzbronionych.

Jak zarabiać w wieku 16 lat?

  • Handel, np. pomoc w sklepie, wykładanie towaru, obsługa klientów,
  • Usługi, np. gastronomia (np. restauracja, kawiarnia, bar), sprzątanie w hotelu, obsługa klientów, punkt informacji turystycznej, sprzedaż biletów,
  • Praca fizyczna, np. ogrodnictwo - koszenie trawników, pielęgnacja roślin, praca w magazynie - pakowanie zamówień,
  • Inne, np. opieka nad dziećmi, korepetycje, praca sezonowa (np. zbiór owoców, kolportaż ulotek)

W przypadku zatrudnienia młodocianego przy pracach lekkich nie jest wymagana zgoda rodziców lub opiekunów prawnych.

Praca na wakacje. Jak znaleźć pracę na wakacje? Praca na wakacje. Jak znaleźć pracę na wakacje?

Gdzie można pracować w wieku 13 lat?



Dziecko w wieku 13 lat może wykonywać wyłącznie prace związaną z działalnością kulturalną, artystyczną, sportową lub reklamową pod warunkiem, że rodzic albo opiekun wyrazi zgodę oraz pracodawca uzyska zezwolenie właściwego inspektora pracy.

Osoby poniżej 16. roku życia mogą zostać zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, najczęściej na podstawie umowy zlecenia i umowy o dzieło.

Gdzie można pracować w wieku 13 lat?

  • praca w instytucji artystycznej, np. w teatrze, operze, kinie, podczas wystawy czy imprezy muzycznej,
  • praca w instytucji kulturalnej, np. w domu kultury, bibliotece, muzeum, ośrodku kultury,
  • praca w instytucji reklamowej, np. agencja reklamowa, targi, eventy,
  • praca w instytucji sportowej, np. klub sportowy, ośrodek sportowy, impreza sportowa.


Umowa zlecenie a emerytura. Czy umowa zlecenie wlicza się do emerytury? Umowa zlecenie a emerytura. Czy umowa zlecenie wlicza się do emerytury?

Warto pamiętać, że legalna praca 13-latka będzie możliwa po dopełnieniu wszystkich formalności. Przyszły pracodawca musi przygotować zezwolenie wraz z załącznikami - pisemną zgodą rodzica albo opiekuna, opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej dotyczącą braku przeciwwskazań do wykonywania zadań, orzeczenie lekarza stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania pracy oraz opinię dyrektora szkoły, do której dziecko uczęszcza, dotyczącą możliwości wypełniania przez dziecko tego obowiązku w czasie wykonywania przez nie pracy lub innych zajęć zarobkowych.

Właściwy inspektor pracy nie wyda zezwolenia jeżeli stwierdzi, że praca stanowi zagrożenie dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego dziecka lub zagraża wypełnianiu obowiązku szkolnego przez dziecko.
kc